«Անդրանիկի դյուցազնությանը վայել որևէ գործ այդպես էլ չի ստեղծվել»

«Կայարան» տարեգրքում տեղ են գտնելու մերօրյա արձակագիրների՝ Ցեղասպանությանը նվիրված էսսեներ, պատմվածքներ: Այս մասին «Իրատես» ակումբում ասաց տարեգրքի գլխավոր խմբագիր, արձակագիր ՍՈՒՍԱՆՆԱ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆԸ, նշելով, որ մեր գրականության մեջ ցեղասպանության թեմայով հատկապես շատ են վեպերը: Տարեգրքում տեղ կգտնեն նաև հատվածներ վեպերից: Բանախոսը վստահեցրեց, որ հետաքրքիր համար է սպասվում: Ընդհանուր առմամբ, «Կայարանում» ներկայացվելու են 10-15 հեղինակներ՝ Հովիկ Վարդումյան, Կարինե Խոդիկյան, Էդիկ Խաչիկյան, Անահիտ Թոփչյան, Հակոբ Սողոմոնյան, Հակոբ Հարությունյան, Արմինե Պետրոսյան և այլք:
Եղիշե Չարենցի անվան գրականության և արվեստի թանգարանի տնօրեն, գրող, գրականագետ ԿԱՐՈ ՎԱՐԴԱՆՅԱՆԸ տարեգրքում կներկայացնի Զորավար Անդրանիկի պատմական դիմանկարը: «Բոլոր նրանք, ովքեր կարողացել են մերձենալ Անդրանիկի առասպելին, կվկայեն՝ ինչքան դժվար է Անդրանիկի մասին խոսելը: Եթե մենք ոգեկոչում ենք Ցեղասպանության ողբերգությունը, պետք է բարի լինենք հիշել, որ Ցեղասպանության արհավիրքների, բոցերի մեջ ձևավորվեց ու ահեղացավ ոչ միայն մեր, այլև, ընդհանրապես, Առաջին աշխարհամարտի և աշխարհի պատմության խոշորագույն հերոսներից ու զորավարներից մեկը»,- ասաց Կարո Վարդանյանը, նշելով, որ վերջին 100 տարում արվեստի բոլոր ճյուղերում ու գրականության մեջ առկա են ցեղասպանության թեման ու Անդրանիկի կերպարը, սակայն Անդրանիկի դյուցազնությանը վայել որևէ գործ այդպես էլ չի ստեղծվել. «Նրա կերպարն ըստ արժանվույն պատկերվել է միայն ժողովրդական բանահյուսության մեջ: Շատերը գուցե չեն նկատել, որ ֆիդայական խրոխտ երգերը, նվիրված Աղբյուր Սերոբին, Դրոյին, Չավուշին և այլոց, ստեղծվել են հետմահու: Անդրանիկի մասին երգեր են հյուսվել նրա ֆիդայական տարիներին: Նա կիսաստված էր դարձել դեռ կենդանության օրոք»:
Բանախոսը նշեց, որ մինչ ապրիլի 24-ը երկու հիշարժան տարեթվեր ունեինք: Հունվարի 20-ին լրացավ ԱՍԱԼԱ-ի հիմնադրման 40-ամյակը, փետրվարի 25-ին՝ Զորավար Անդրանիկի ծննդյան 150-ամյակը։ «Նախախնամությունը հուշո՞ւմ էր արդյոք, որ մեր մեծագույն ողբերգության, ցավի, կսկծի մեջ պիտի մոռանայինք այս երկու կարևոր հոբելյանները: Թե՞ պետք է պատշաճ անդրադարձ կատարեինք: Ցավոք, չեղավ պատշաճ անդրադարձ»,- ասաց բանախոսը, նկատելով, որ Ազատագրական գաղտնի բանակի դեպքում դեռ հասկանալի է, ավելին չէինք էլ սպասում պետական մարմիններից, առայժմ այդ թեման այդքան խրախուսելի չէ: Ինչ վերաբերում է Զորավար Անդրանիկի ծննդյան 150-ամյակին՝ «Մենք զլացել ենք նույնիսկ պետական հոբելյանական հանձնաժողով ստեղծել»:

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ